Η φράση αυτή λέγεται 'καρκινική' διότι διαβάζεται καί από δεξιά προς αριστερά, όπως η κίνηση του κάβουρα (καρκίνου) που δεν περπατά ευθεία αλλά πλάγια, και ξαναγυρίζει πάλι στα πλάγια...
Λέγεται πως βρισκόταν ως επιγραφή σε βρύση στο προαύλιο της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη. (πολλοί νομίζουν πως υπήρχε μια αγία γυναίκα η 'Σοφία', αλλά πρόκειται απλώς για την Αγία του Θεού Σοφία, την αφηρημένη έννοια του θεού...)
Υπάρχουν και άλλες λέξεις ή και φράσεις που διαβάζονται και από το τέλος προς την αρχή: π.χ. το νόμιμονκαι η λέξη σοφός, λες και μας λένε οι ίδιες οι λέξεις πως το νόμιμο έχει δύο όψεις, και πως ο σοφός δεν είναι ένας!
Αλλά η πιό γνωστή, η πιό μεγάλη αμφίδρομη ελληνική (ίσως και παγκόσμια)επιγραφή είναι αυτή.
Το Ν Ι Ψ Ο Ν Α Ν Ο Μ Η Μ Α Τ Α Μ Η Μ Ο Ν Α Ν Ο Ψ Ι Ν.
Παρατηρούμε πως ενώ έχει 5 λέξεις, διαβάζεται και ανάποδα αν κολήσεις τα γράμματα των -λέξων μεταξύ τους, χωρίς κενό. Ετσι χάραζαν τα ανάγλυφα γράμματα πάνω σε μάρμαρα , κόλαγαν τις λέξεις για λόγους οικονομίας, για να γλυτώνουν χώρο, χρόνο, κόπο.
Δεν γνωρίζουμε ποιός πρωτοσκέφτηκε την φράση αυτή. Μάλλον είναι αρχαιοελληνική και όχι της χριστιανικής εποχής, αν και δεν αποκλείεται το δεύτερο.
Το νόημά της είναι: 'πλύνε' και τα λάθη σου, όχι μόνο το πρόσωπό σου. Πιό ελεύθερη μετάφραση: μη νοιάζεσαι μόνο για την εμφάνιση, δώσε βάρος και στην ουσία, μη σε νοιάζει μόνο για το σώμα , κοίταξε και την ψυχή σου, κλπ. κλπ.
Αλλά ας πάμε στην καινοτομία.
Η επιγραφή έχει 25 γραμματα, αρχίζει και τελειώνει με Ν. Δηλαδή αν τα βάλουμε σε κύκλο, αφού το Ν είναι κοινό, έχει 24 γράμματα, σαν τις ώρες της ημέρας (του ημερόνυκτου).
Η επιγραφή έχει 12 σύμφωνα και 12 φωνήεντα, εναλλάξ. Υπάρχουν τα εξής 4 σύμφωνα: Ν,Ψ,Μ,Τ. Και τα εξής 4 φωνήεντα: Ι,Ο,Α,Η
Η επιγραφή έχει 12 σύμφωνα και 12 φωνήεντα, εναλλάξ. Υπάρχουν τα εξής 4 σύμφωνα: Ν,Ψ,Μ,Τ. Και τα εξής 4 φωνήεντα: Ι,Ο,Α,Η
----Μια εφαρμογή είναι να πάρουμε ένα ρολόϊ τοίχου και να αντικαταστήσουμε τις ώρες από τα σύμφωνα της επιγραφής, και στα μισάωρα να βάλουμε τα φωνήεντα. Ξεκινάμε από το Ν του ΝΙΨΟΝ που το βάζουμε στήν ώρα 12 και συνεχίζουμε τον κύκλο. '12 και μισή' βάζουμε το Ι, κλπ. κλπ. Τα γράμματα τα βάζουμε -βεβαίως- όρθια για να διαβάζονται εύκολα.
Είναι πανέμορφο και μαγευτικό. (αν είχαμε 24ωρο ρολόϊ τοίχου, θα ήταν τρείς φορές πιό επιβλητικό, θα είχαμε κάθε ώρα και γράμμα. Μπορεί να βρεί κανείς στο διαδίκτυο τα 24ωρα ρολόγια, όπου ο ωροδείκτης δείχνει συνεχώς τον ήλιο.)
---- Ακόμα πιό καινοτόμο είναι να προσαρμόσουμε έναν μηχανισμό ρολογιού σε μιά στρογγυλή γ υ ά λ ι ν η επιφάνεια, σαν δίσκο σερβιρίσματος, την οποία κρεμάμε στο κέντρο ενός δωματίου, όχι στον τοίχο. Έστι το ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑ κλπ διαβάζεται 2 φορές! και από κάθε πλευρά του ρολογιού! Δηλαδή τετραπλά!. Πειραματιστείτε και θα το δείτε στην πράξη.
--Αν στην αρχαιότητα η επιγραφή αυτή ήταν σε κύκλο, -πράγμα που είναι πολύ πιθανό- τότε εμείς απλώς το ανα-καλύψαμε. Αν δεν ήταν, τότε πρόκειται για σημαντική εφεύρεση που είναι ικανή να διακοσμήσει δεκάδες χιλιάδες ρολόγια, χεριού και τοίχου. Πρόκειται και για καλή μπίζνα. Δεν υπάρχει κόπυράιτ, όποιος προλάβει ας κατοχυρώσει την 'πατέντα'...
Αλλά εκτός απ τα ρολόγια, η κυκλική αναγραφή της επιγραφής σε επιφάνεια (μάρμαρο, ξύλο, κλπ), πρόκειται να την (ξανα) κάνει διάσημη στον πολύ κόσμο.
--- Μια άλλη εφαρμογή είναι να βάλουμε την επιγραφή σε έναν κύκλο, σε ένα ρολό σαν βραχιόλι για κόσμημα.
--Όποιος κονομήσει ας μας κεράσει και μας κανα τσίπουρο.
ΚΕΡΑΣΟΝΤΣΙΠΟΥΡΟΝΜΗΜΟΝΟΝΚΟΝΟΜΗΣ
Αντώνης Αντωνόπουλος, Κυπαρισσία