Μπάρα είναι μιά μακρόστενη ψηλή τάβλα – τραπέζι – πάσο , που στην έξω πλευρά της κάθονται οι πελάτες σε σκαμπό ή όρθιοι , και στη μέσα πλευρά οι εργαζόμενοι . Η Μπάρα διαχωρίζει την κουζίνα από την σάλα και την τραπεζαρία.
Εντός μπάρας υπάρχει άβατο για τους πελάτες. Εκεί είναι τα ψυγεία, τα ντουλάπια, ποτήρια-πιάτα, η μηχανή του καφέ, η ταμειακή μηχανή, κλπ
Στις μέρες μας , εκτός από τα μαγαζιά, έχουν βάλει μπάρες σαν πάσα στο σαλόνι τους και πολλές κατοικίες για να είναι ‘στη μόδα’. Θέλουν να μοιάζουν κάπως με ‘μαγαζί’, τα πίνουν σπίτι τους για να μη χαλάνε λεφτά έξω…
Αλλά γιατί φτιάχτηκαν οι μπάρες και τα διαχωριστικά?
Από πού προέρχεται αυτή ο μόδα με τα σκαμπό απ έξω, και τον σερβιτόρο από μέσα?
- Ένας λόγος είναι ταξικός: Οι πλούσιοι και οι βασιλείς δεν ήθελαν να βλέπουν τους μαγείρους και τους υπηρέτες .
- Για λόγους αισθητικής, να μη βλέπουν οι διασκεδάζοντες αυτούς που μαγειρεύουν, που πλένουν πιάτα, που πετάνε τα σκουπίδια, κλπ.
- Για λόγους υγιεινής και καθαριότητας: για να μη μπορεί να μπεί ο οποιοσδήποτε εκεί που μαγειρεύονται ή ετοιμάζονται τα ποτά-φαγητά.
- Άλλος λόγος είναι για ασφάλεια: για να μη μπορεί να μπεί ο πελάτης, ο τυχόν κλέφτης μέσα, είναι ένα διαχωριστικό για να μη κλέψουν πράγματα και ιδίως λεφτά.
- Άλλος λόγος είναι ‘γκομενικός’: πάνε οι άντρες στα bars, και η κοπέλα από μέσα σερβίρει τα ποτά, σε 2-3-4-5-6 άντρες και ‘παίζει’ συγχρόνως με πολλούς κάνοντας ‘κονσομασιόν’ =consommation =κατανάλωση . Μπάρα σημαίνει πως υπάρχει ‘μπαρ’ με γυναίκες, και οι πελάτες είναι κυρίως άντρες!. Ο πελάτης κάθεται σε ψηλό σκαμνί, σε ‘σκαμπό’ για να είναι στο ίδιο ύψος με την όρθια σερβιτόρα που είναι από μέσα. Το ψηλό σκαμνί σημαίνει επίσης πως θα καθήσεις για λίγο, δεν είναι καρέκλα να κάτσεις με τις ώρες. Τα σκαμπόν μετακινούνται εύκολα.
Η κοπέλλα επίτηδες μπαινοβγαίνει με τα τακούνια της στη μπάρα για να παίρνουν το ματάκι τους οι άντρες. Της λές: ένα ποτήρι νερό, και κάνει 30 βήματα να στο φέρει, ενώ αν υπήρχε κρύα βρύση πάνω στη μπάρα θα το έπαιρνες και μόνος σου…
Το είδος αυτό διασκέδασης προέρχεται από τη Ευρώπη, από τα λιμάνια, από την ‘άγρια δύση’ που πήγαιναν οι γελαδάρηδες ‘καουμπόηδες’ να πιούν το ουίσκι τους στο μπαρ και να πληρώσουν και μια γυναίκα να κοιμηθούν.
6. Υπάρχει και ένας πιο γενικός λόγος ‘παρεϊκός’ που υπάρχουν μπάρες, δηλαδή ενώ στο τραπέζι μπορείς να κάτσεις με την παρέα σου και δεν σε ενοχλεί άλλος, στην μπάρα κάθεσαι μαζί με άλλους, που είναι στο διπλανό σκαμπό. Είναι κάπως σαν τραπέζι ημιόρθιων μοναχικών πελατών που συχνά ‘ψάχνονται’ για παρέα. Πιο εύκολα βγάζεις γκόμενα σε μπάρα, παρά σε καρέκλα…
7. Η μπάρα είναι και σαν γραφείο, σαν παρατηρητήριο. Συχνά στη μπάρα κάθεται και ο έμπιστος του μαγαζάτορα, ο ‘ρουφιάνος’ του, ο φίλος. Και ξεκουράζεται για λίγο και σερβιτόρος ελέγχοντας το μαγαζί…
8. Υπάρχει και ένας άλλος λόγος που είναι κρυφή η κουζίνα: είναι ένα άβατο για τους πολλούς, ένας χώρος όπου μπαίνουν μόνο ο μαγαζάτορας, οι εργαζόμενοι, και όποιος άλλος θέλουν αυτοί. Συχνά η κουζίνα λειτουργεί και ως μυστικό ημι-παράνομο δωμάτιο…
---------όλοι αυτοί οι λόγοι, + η εξέλιξη + τα πολλά υλικά και προσφερόμενα είδη : μαγειρεία, συσκευές, ψυγεία, κλπ, κλπ, έκαναν απολύτως αναγκαία τη μπάρα σε κάθε μαγαζί. Μαγαζί χωρίς μπάρα δεν νοείται σήμερα.
Ελαττώματα της μπάρας από μέσα.
--- Όσοι είχαν μαγαζί ή έχουν δουλέψει μέσα από τη μπάρα ξέρουν πράγματα που δεν τα ξέρουν οι έξω πελάτες. Μέσα θα βρείς ό,τιδήποτε: φρέσκα και μπαγιάτικα, ποντίκια και κατσαρίδες, πεσμένα κέρματα, άφθονη σκόνη, λίγδα, άλλα σκουπίδια, ένα χάος… Κανείς μαγαζάτορας δεν ξέρει τι υπάρχει στα ντουλάπια του… Αν οι πελάτες έμπαιναν στα ενδότερα των μαγαζιών ίσως να μην ξαναπήγαιναν ποτέ.
--Ο χώρος της κουζίνας και της μπάρας είναι περιορισμένος, αν βρεθούν μαζί 2-3 μπερδεύονται. Σχεδόν σε κανένα μαγαζί δεν υπάρχει οργάνωση και αξιοποίηση του μέσα χώρου
---Οι μπάρες περιορίζουν περίπου στο μισό , τον ωφέλιμο χώρο του μαγαζιού. Φταίει και ο νομοθέτης που σου επιβάλει να έχεις μεγάλο χώρο κουζίνας, ειδικά αν σερβίρεις φαγητό.
---Το οριζόντιο ψυγείο που συνήθως έχουν μέσα είναι δύσχρηστο. Πρέπει να σκύψεις για να πάρεις κάτι, πιάνει νερό μέσα, μούχλα, κάνει θόρυβο, κλπ. κλπ. Από τη στιγμή που βγήκαν τα όρθια ψυγεία έπρεπε να είχαν καταργηθεί τελείως τα οριζόντια. Αλλά και τα ντουλάπια γενικώς κάτω απ τη μπάρα είναι δύσχρηστα.
--Οι πελάτες απ έξω, αισθάνονται κάπως σαν στρατιωτάκια, δεν υπάρχει η οικογενειακή χωριάτικη ατμόσφαιρα. Κάθονται σαν να περιμένουν το συσσίτιο στο στρατό...
--Δεν αισθάνεται καλά ούτε και ο σερβιτόρος που είναι από μέσα, και πολύ περισσότερο ο μάγειρας όταν είναι κλεισμένος στην κουζίνα, ή η πλύστρα κλπ, που αισθάνονται ως εργαζόμενοι β κατηγορίας…
Θα μπορούσε να καταργηθούν οι μπάρες?
Θα μπορούσε να ήταν εμφανής η κουζίνα και πεντακάθαρη?.
Ήδη αυτό έχει αρχίσει και γίνεται. Σε πολλά καταστήματα βλέπεις άμεσα αυτόν που παρασκευάζει ό,τι φας και ό,τι πιείς, και μάλιστα υπάρχουν μοντέρνα εστιατόρια όπου η κουζινίτσα που φτιάχνουν το φαΐ είναι ακριβώς στο κέντρο!. Βλέπεις το φαγητό να φτιάχνεται, μαθαίνεις και μπορείς να συμμετέχεις κι όλας!!!
Σε βλέπει ο πελάτης να φτιάχνεις τον καφέ του ή τη σαλάτα του και αναγκάζεσαι να είσαι πιο καθαρός, και εκείνος που σε βλέπει βεβαιώνεται για την καθαριότητα και την καλή ποιότητα, είναι ‘σαν στο σπίτι του’.
Όσο αφορά το θέμα του να μην πάρει πολύ θάρρος ο πελάτης, υπάρχουν και άλλοι τρόποι, δεν χρειάζονται μπάρες. Υπάρχουν σερβιτόροι, υπάρχουν κάμερες.
Τα ‘γκομενίσματα’ και οι γνωριμίες γίνονται πλέον σε ένα και δύο μεγάλα τραπέζια, δεν χρειάζεται η μπάρα που κάθονται μόνο απέξω. Αστους να γνωριστούνε μεταξύ τους , δεν χρειάζεται να πληρώνεις την σερβιτόρα για κράχτη.
Τα πολλά ψυγεία, επίσης, και οι πολλές συσκευές δεν χρειάζονται. Με μια καλή οργάνωση χώρου, μειώνεις κατά πολύ το χώρο της κουζίνας.
Οι μπάρες, λοιπόν, θα καταργηθούν. Όχι όμως και το πάσο.
Θα χρειαστεί στα μεγάλα μαγαζιά να υπάρχει ένα πάσο, μια πολύ μικρή ‘μπάρα’, σαν ένα λίγο ψηλότερο τραπεζάκι, όπου ο μέσα παρασκευάζει τα είδη, τα ακουμπά επάνω και τα παίρνει ο έξω σερβιτόρος.
Οι μπάρες είναι ξενόφερτες, δεν έχουν αέρα ελευθερίας, χωρίζουν σε ομάδες τους ανθρώπους, περιορίζουν το χώρο.
Οι αρχαίοι Ελληνες δεν είχαν μπάρες. Αρχίζουμε σιγά-σιγά να τους μοιάζουμε…
Πολλά μαγαζιά και πολλά σπίτια έχουν γκρεμίσει τον τοίχο που χώρισε την κουζίνα από τη σάλα, και έτσι η βγήκε η φράση: τα κάναμε σάλα-τραπεζαρία ένα!!!
Οι αρχαίοι είχαν εμφανή κουζίνα, και αντί για μπάρα είχαν τουλάχιστον ένα μεγάλο τραπέζι που να κάθονται τριγύρω 10 και 15 ,όλη η οικογένεια, όλη η παρέα…. Αυτό συνέβαινε μέχρι και πριν λίγα χρόνια στα χωριά, σε σπίτια και καφενεδάκια και ταβερνάκια.
Για τα μικρά παιδιά και τους γέρους υπήρχαν τα σκαμνιά, η αρχαία λέξη είναι ‘σκύμνος’, και από αυτό βγήκε το αγγλικό ‘σκαμπόν’. Το σκαμνί έχει μια χρησιμότητα αν είσαι δίπλα στο τζάκι. Το σκαμπόν δεν έχει καμμία, ούτε χρησιμότητα ούτε πρακτικότητα, μοιάζει ψεύτικο…
antoniosantonopouloskyparissia