Του Γιάννη Κυριακόπουλου
Δεδομένου ότι έχει ήδη υπάρξει πυκνή αρθρογραφία για το θέμα, εμείς θα επιχειρήσουμε να διατυπώσουμε κάποιες σκέψεις μας, οι οποίες προκύπτουν από σειρά υποθέσεων που χειριζόμεθα ως δικηγόροι συμπολιτών μας.
Είναι ορθό να υπάρξει άμεση αντιμετώπιση του τεράστιου προβλήματος των «κόκκινων» ή μη εξυπηρετούμενων δανείων, με λήψη μέτρων, τέτοιων που θα δίνουν μια ανάσα όχι μόνον στους συμπολίτες μας που κουβαλούν το «άχθος» του μη εξυπηρετούμενου δανεισμού, αλλά και σε εκείνους που –ακόμα- εν μέσω αυτής της τεράστιας οικονομικής λαίλαπας μπορούν και τα εξυπηρετούν, αλλά και στις Τράπεζες που θα πρέπει μετά από τόσες ανακεφαλαιοποιήσεις, να μπορέσουν να διαδραματίσουν τον ρόλο τους στην ανάταξη της οικονομίας.
Μπορεί να λειτουργήσει Οικονομία χωρίς υγιές Τραπεζικό Σύστημα; Η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι αρνητική. Η μόχλευση του χρήματος δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την «αιμοδοσία» της επιχείρησης, που με την σειρά της «αιμοδοτεί» την ανάπτυξη του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, τροφοδοτεί τα Ασφαλιστικά Ταμεία και δημιουργεί θέσεις εργασίας.
Καμμία αντίρρηση έως εδώ.
Το ζήτημα λοιπόν που τίθεται, και δεν είναι καθόλου θεωρητικό, είναι εάν στο πλαίσιο που
δημιουργείται υπό το πρίσμα του «Συνεργάσιμου Δανειολήπτη», δηλαδή εκείνου του «υπεύθυνου, συνετού» προσώπου ή επιχειρήσεως, που δεν αποσκοπεί στην «υπεκφυγή» από τις υποχρεώσεις του διότι είναι σκόπιμα κακοπληρωτής, υπάρχει η δυνατότητα μιάς αντικειμενικής και ουδέτερης μεταχείρισής του από την αντισυμβαλλόμενη Τράπεζα.
Δηλαδή, και χωρίς αυτό να θεωρηθεί ευφυολόγημα, εάν θα βρεί απέναντί του κατά την ρύθμιση αυτής της υπερήμερης ή καταγγελθείσας ήδη υποχρεώσεώς του έναν «Συνεργάσιμο Τραπεζίτη» και εν πάσει περιπτώσει εάν θα υπάρξει κάποια Αρχή (που όπως προβλέπεται σχετικά θα είναι η «Υπηρεσία Πίστωσης και Πλούτου») η οποία θα «βρίσκεται στην μέση» και θα κρίνει με αντικειμενικά κριτήρια και ισότιμη μεταχείριση αυτή την καθ’όλα ιδιωτική συναλλακτική σχέση μεταξύ Δανειολήπτη και Τράπεζας.
Εδώ λοιπόν τίθεται προς προβληματισμό όλων των συμμετεχόντων εάν ο δανειολήπτης έχει ανταπαιτήσεις, κι αν η αδυναμία αποπληρωμής του είναι εντελώς ανυπαίτια ή έχει προκύψει από την ενδεχόμενη συνευθύνη και της Τράπεζας, ή του Δημοσίου.
Θα πρέπει κανείς να μην παραγνωρίσει την πραγματικότητα η οποία είναι η εξής: Τα τελευταία 7 χρόνια έχει «καεί» απίστευτος πλούτος των Ελλήνων και ιδιωτικός και επιχειρηματικός. Αφήστε προς το παρόν το θέμα των περικοπών των μισθών, των συντάξεων, της ανεργίας κλπ. Μόνο από την Χρηματοπιστωτική Κρίση, τις ανακεφαλαιοποιήσεις, την αναδιάρθρωση του Τραπεζικού Συστήματος, την διάλυση Τραπεζών σε good και bad, τα κουρέματα εκατοντάδων χιλιάδων ομολογιούχων εδώ και στην Κύπρο έχουν εξαφανιστεί δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ συμπολιτών μας που ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΟΛΗΠΤΕΣ αρκετοί από αυτούς!
Αυτοί λοιπό οι άνθρωποι, αλλά και επιχειρήσεις που φερ’ειπείν είχαν 200.000 ευρώ στην Τράπεζα είτε σε Ομόλογα (Ελληνικού Δημοσίου, Τραπεζικά κλπ) είτε σε μετοχές – blue chips για μακροπρόθεσμη επένδυση, είτε σε καταθέσεις που τις έβγαλαν στην Κύπρο για «διάσωση» και κουρεύτηκαν, είχαν αντιστοίχως 200.000 ευρώ σε δάνεια. Αυτοί είναι υπαίτια αναξιόχρεοι ή ανυπαίτια; Θα πρέπει να αντιμετωπισθούν διαφορετικά ναι ή όχι;
Ειδικότερα:
Α. Όταν αξιολογείτο ένας δανειολήπτης ως «φερέγγυος» όταν του έδιναν το δάνειο, χωρίς να έχει προκύπτει από τα εισοδηματικά του κριτήρια (αυτά δηλαδή που του ζητούνται τώρα), ή η ίδια η Τράπεζα τον αποδεχόταν ως φερέγγυο λόγω των αποταμιεύσεών του, δεν υπάρχει συνευθύνη της Τράπεζες κατά τις Αρχές που έχει θεσπίσει η ίδια η ΤτΕ σχετικά με τον «Υπεύθυνο Δανεισμό»;
Β. Όταν ο δανειολήπτης ανήκει στην πολύ μεγάλη κατηγορία των Φυσικών προσώπων Ομολογιούχων του Ελληνικού Δημοσίου και κουρεύτηκαν κατά 70% σε παρούσα αξία τα χρηματικά του διαθέσιμα στην ίδια ή σε άλλη Τράπεζα δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως ανυπαίτια η αδυναμία του ή –εφ’όσον ήδη έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί οι Τράπεζες για τη ζημία από το PSI και των πελατών τους- να συμψηφισθεί αυτή η ζημία με το άληκτο δανειακό του κεφάλαιο;
Β. Όταν επιχειρήσεις -πάροχοι υγείας που για τις οφειλές του Δημοσίου και των Νοσοκομείων πληρώθηκαν σε Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου και τα είχαν βάλει ως ενέχυρα οι Τράπεζες για την χορήγηση δανείων και αυτά κουρεύτηκαν, δεν υπάρχει συνευθύνη;
Δεν θα πρέπει και εδώ να υπάρξει συμψηφισμός;
Γ. Όταν μια μεγάλη ομάδα απολυμένων της Ολυμπιακής επίσης πληρώθηκαν την αποζημίωσή τους σε ΟΕΔ κι έχουν δάνεια, δεν θα πρέπει να γίνει κάτι παρόμοιο;
Δ. Όταν, όπως γίνεται αυτές τις μέρες, ανακληθούν τα ομόλογα που έχουν εκδώσει οι Τράπεζες με ζημιά των τελικών επενδυτών που είναι ταυτόχρονα και δανειολήπτες και μάλιστα τα είχαν δεχθεί (ή προτείνει οι ίδιες οι Τράπεζες) ως ενέχυρα δεν υπάρχει συνευθύνη; Δεν θα πρέπει να δεχθούν οι Τράπεζες την ανυπαίτια αδυναμία του Δανειολήπτη;
Ε. Όταν έχουν χορηγηθεί δάνεια σε ισοτιμία ελβετικού φράγκου (περί τα 70.000) τα οποία σήμερα όχι μόνον δεν έχουν εν μέρει αποπληρωθεί αλλά οφείλουν και 40% επιπλέον από αυτά που είχαν αρχικώς δανειστεί έχοντας καταβάλλει στο μεταξύ πολλά χρήματα για αποπληρωμή, δεν υπάρχει συνευθύνη και θα πρέπει να υπάρξει ένας συμβιβασμός;
Στ. Δεδομένου ότι οι επιβαρύνσεις που υφίσταται η ακίνητη περιουσία «χρυσοτόκος όρνιθα» όλων των Ελληνικών κυβερνήσεων (ΕΝΦΙΑ κλπ) επιβάλλονται επί εξωπραγματικών αντικειμενικών αξιών, την στιγμή που η τρέχουσα αγοραία είναι καθημαγμένη, δεν θα πρέπει να γίνει επιμερισμός του ΕΝΦΙΑ στην περίπτωση που επιλεγεί η επιμήκυνση του δανεισμού (που θα είναι και η προτιμότερη εκδοχή από τις τέσσερεις που γνωρίζουμε);
Αυτές είναι μερικές σκέψεις μου που θα πρέπει να τεθούν προς τις Τράπεζες αλλά και την «Υπηρεσία Πίστωσης και Πλούτου», ώστε να μην υπάρξει μονομέρεια και να γίνει δίκαια και ισότιμα αυτή η –πραγματικά τιτάνια- ρύθμιση που αφορά άνω των 107 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Να μην καούν λοιπόν μαζί με τα ξερά (τους περιβόητους «στρατηγικούς κακοπληρωτές») και τα χλωρά, οι ανυπαίτια αναξιόχρεοι συμπολίτες μας.
*Ο κ. Γιάννης Κυριακόπουλος είναι Δικηγόρος-Οικονομολόγος